Epilepsi Nedir? Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?
Halk arasında ‘Sara hastalığı ‘olarak da bilinen epilepsi, beyin hücreleri arasında süre giden normal elektriksel aktivitenin değişik sebeplerle geçici olarak bozulması ve kısa süreli elektriksel boşalım sonucu ortaya çıkar.
Oluşan durum ‘nöbet’ olarak tanımlanır. Nöbetin türü, bu anormal elektriksel boşalımın meydana geldiği beyin bölgesinin neresi olduğu, bu bölgede sınırlı kalıp kalmadığı ya da beynin diğer bölgelerine ne hızda yayıldığına göre değişkenlik gösterir. Anormal elektriksel aktivite beynin tamamını etkiliyorsa Jeneralize, belli bir bölgede sınırlı kalıyorsa Parsiyel nöbetler olarak tanımlanır. Bazen nöbet sınırlı bölgeden başlayıp beynin tamamına yayılabilir ( sekonder jeneralize nöbetler)
Nöbet sırasında kısa süreli olarak bilinç, davranış, hareket, algı fonksiyonu bozulur. Her ne kadar sara hastalığı olarak baygınlık, vücutta kasılma, ağızdan köpük gelmesi gibi belirtiler tanımlanıyorsa da nöbetler bayılma olmaksızın, sadece donakalma, boş bakma, tekrarlayıcı çiğneme-yutma hareketleri, sıçrayıcı anormal kol- bacak hareketleri, anormal koku duyma ya da algı bozuklukları şeklinde de ortaya çıkabilir. Tek bir nöbet geçirmiş olmak hastalık tanısı koydurmaz, nöbetlerin tekrarlayıcı özellik göstermesi durumunda epilepsi hastalığından bahsedilebilir.
Epilepsi, çocukluk çağında en sık görülen nörolojik hastalık olup toplumdaki sıklığı 20-50/100.000 oranındadır. Cinsiyetler arası fark olmayıp ,kadın-erkek görülme oranı eşittir, her yaşta görülebilir. Çocukluk,gençlik döneminde olduğu gibi 65 yaş ve üzerinde de sıklık artışı görülmektedir.
Epilepsi nedenleri oldukça çeşitlilik gösterir: Beyinde gelişimsel bozukluklar,genetik ,tümoral ,damarsal ,enfeksiyon ve metabolizma hastalıkları gibi..
Bu nedenlerin dışında sebebi bulunamayan hastalar da ayrı bir grup oluşturur. Uykusuzluk, açlık, ateşli hastalıklar, kullanılan bazı ilaçlar nöbet ortaya çıkışını tetikleyebilir.
Epileptik nöbet, 1-2 dakika içinde kendiliğinden sonlanır.Bu sırada hastanın sert ve keskin objeler gibi hastaya zarar vermesi olası çevresel faktörlerden uzak tutulması, nefes almasını güçleştiren giysilerin gevşetilerek rahatlatılması önerilir. Kesinlikle hastanın ağzını kaşık sokarak veya parmaklarla açmaya çalışmamalı, vücuduna kasılmaları önlemek amacıyla bastırılmamalı dır. Bu müdahaleler dişlerde kırılmaya, ortopedik travmalara, kanamalara yol açabilir, nöbetin sonlanmasına hiçbir katkısı yoktur. Kolonya vs. koklatmak tamamen yararsız uygulamalardır. Nöbet süresi uzarsa ve birbirine eklenen, sonlanmayan nöbetlerin varlığı mutlaka hastane koşullarında müdahale gerektirir (Status epileptikus).Nöbet sonlandıktan sonra hasta hemen kendine gelemeyebilir, aşırı yorgunluk, sersemlik hissi ve zihin karışıklığı hissedebilir.
Tanı için nöroloji uzmanı bir hekimin klinik değerlendirmesi, EEG( elektroensefalografi) ,kan biyokimya tetkikleri ve beyin görüntüleme (manyetik rezonans -MR) ne kadar önemliyse, nöbet sırasında ya da öncesinde hastanın yaşadıklarını ya da olayı gözlemleyebilen kişilerin gördüklerini hekime doğru şekilde aktarması da bir o kadar önemlidir.
Epilepsi tedavi edilebilen bir hastalıktır. Tedavide öncelikle hastalığın sebepleri, nöbetin özellikleri ve tipi belirlenmeye çalışılmalı buna göre ilaç planlaması yapılmalıdır. Hastaların yaklaşık yarısında tek bir ilaçla nöbet kontrolü sağlanabilmektedir. Geçen yıllar içinde epilepsi ilaçlarındaki çeşitlilik artmış, daha az yan etki ile daha etkin nöbet kontrolü sağlayan ilaçlar kullanım alanı bulmuştur. Ayrıca epilepsi cerrahisi konusunda da uygun hasta seçimi ile oldukça başarılı sonuçlar elde edilir hale gelmiştir.
Dr. Gamze Eroğlu Arığ
SAĞLIK BAKANLIĞI UYARISI
Bu web sitesinde yer alan bilgiler,Sağlık Bakanlığı Gıda İlaç Dairesi Başkanlığı yada Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından değerlendirilmemiştir.Herhangi bir hastalık yada hastalık teşhis etmek,tedavi etmek,veya önlemek amacımız yoktur.Bilgiler yalnızca eğitim amaçlı paylaşılmıştır ve tıbbi tavsiye olarak kabul edilmemelidir.Özellikle hamileyseniz,herhangi bir ilaç kullanıyor ve bir tedavi oluyor iseniz,yada tıbbi bir durumunuz varsa bu sitedeki herhangi bir içeriğe başvurmadan önce doktorunuza yada bir uzman hekime başvurmalısınız.
Lütfen Bizi Takip Edin
[smbtoolbar]